Het werkgeluk van Art Rooijakkers

Foto: Michel Schnater

Art Rooijakkers is verslaggever, presentator en televisiemaker. In 2013 won Art de Gouden Televizier-Ring voor ‘Wie is de Mol?’. Sinds 2017 presenteert hij ook het schitterende programma ‘Helden van de Wildernis’. Per 1 april is hij aan de slag bij zijn nieuwe werkgever RTL. Ik had de eer om Art een aantal vragen te mogen stellen over zijn werkgeluk. 

Hoe gelukkig ben je op je werk?

Om maar meteen met de deur in huis te vallen, welk cijfer geef je jouw werkgeluk?

“Dit is natuurlijk een lastig moment om een cijfer te geven, door de overstap naar een andere werkgever. Als ik in het algemeen kijk naar het type werk dat ik doe, zeg ik een 8 of een 9. Ik voel me bevoorrecht in het werk dat ik mag doen. Ik kan de dingen doen waar ik van geniet.”

Art geeft een toelichting aan de hand van een aantal sprekende voorbeelden.

“Ik ben erg nieuwsgierig. In mijn werk mag ik veel vragen stellen aan mensen in de interviews die ik afneem. Met die interesse en kwaliteit mag ik dus aan de slag. Ik ben reislustig en wil veel van de wereld zien. Mijn werk komt ook daaraan tegemoet. Ik mag veel op pad. De reizen die ik maak voor mijn werk zijn erg avontuurlijk. En het maken van televisieprogramma’s vereist de nodige creativiteit dus ook op dat gebied kan ik mijn kwaliteiten inzetten.”

Je geeft aan dat je het cijfer 8 of 9 geeft aan jouw werkgeluk. Als ik het zo hoor, levert het werk jou veel plezier op. Het biedt mooie uitdagingen en komt tegemoet aan jouw interesses. Waarom dan eigenlijk niet een 10?

“In het werk dat ik doe werk ik met een team. Ik ben degene uit het team die ‘toevallig’ voor de camera mag staan. Dat is leuk als het goed bevalt bij de kijkers. Dan krijg ik complimenten en waardering. Dat maakt gelukkig. Het is tegelijkertijd ook een risico. Als het niet goed gaat, dan heeft iedereen ook een mening. De reacties die ik dan krijg, dragen niet altijd bij aan mijn werkgeluk.”

Art noemt nog een aantal aspecten van zijn werk die zowel werkgeluk kunnen opleveren als minder gelukkige momenten.

“Voor mijn werk moet ik vaak buiten mijn comfortzone treden. Dat is wel aan mij besteed. Daar word ik happy van. Ik ben avontuurlijk ingesteld. Ik mag dat bovendien in teamverband doet en dat past heel goed bij mij. Ik ben geen solist. Zet mij niet op een motor om in m’n eentje Afrika door te toeren. Dat zou mij niet gelukkig maken. Ik hou ervan om met een groep mensen een doel na te streven. Ik vind het leuk om met het team doelgericht bezig te zijn. Als ik dat mag doen, dan ben ik gelukkig in mijn werk. Daarbij maakt het niet uit dat de taak, die we als team moeten vervullen, erg pittig is. Voor het programma Helden van de Wildernis maken we vaak spannende momenten mee. En die momenten dragen niet altijd bij aan werkgeluk.”

Art noemt een aantal voorbeelden van deze momenten.

“In Ivoorkust hebben we een auto-ongeluk gehad. Een van de drie auto’s waarmee we als team onderweg waren, sloeg over de kop. Dat was enorm schrikken.
We moesten voor een programma een keer urenlang door de jungle lopen en hadden daarbij last van bloedzuigers en veel teken. Dat draagt ook niet bij aan mijn werkgeluk…. haha! Daarbij komt dat we een behoorlijke tijdsdruk hebben. We moeten het programma binnen een bepaald tijdsbestek maken, aangezien we een afgebakend budget hebben. Dat alles bij elkaar maakt het soms zwaar. Het geeft een dubbel gevoel. Tegelijkertijd maakt dat mijn werk bijzonder. Het zorgt ervoor dat je als team 24/7 bezig intensief bezig bent met een uitdagende taak. Dat brengt je dicht bij elkaar. Het zorgt voor een teamflow. In die flow is er altijd wel een teamlid dat opmerkt: ‘Kijk eens wat we meemaken. Besef hoe bijzonder dit is.’ Als ik na zo’n avontuur weer thuis op de bank zit, dan is dat besef nog groter.”

Ik merk aan het enthousiasme van Art dat hij zijn passie kwijt kan in zijn werk. Het gezamenlijke doel, de bijzondere uitdaging en het avontuurlijke karakter maken hem gelukkig. En wat ook zeker een belangrijk aspect daarin is, betreft de samenwerking met zijn team. Het kunnen lezen en schrijven met elkaar. Zij werken als team steeds weer naar een fantastisch, gezamenlijk doel toe en genieten, letterlijk en figuurlijk, van de reis. Alhoewel de reis zo pittig is, dat het soms lastig is om in het hier en nu te realiseren hoe bijzonder het is. Met andere woorden, als de uitdaging te groot is, dan is het werkgeluk er even niet.

Hoe werk je aan werkgeluk?

Art geeft aan dat het belangrijkste is dat je zelf de regie neemt. Werkgeluk bereik je met name door het maken van keuzes.

“Het is net een rivier waarin je met de stroom mee zwemt. Tijdens het zwemmen komen er takken voorbij, waaraan je je kunt vastgrijpen. Takken die jou helpen om een afslag te nemen naar een zijrivier. Je kunt natuurlijk met de stroom mee gaan. Je kunt er zelf voor kiezen om een tak vast te grijpen en een afslag te nemen naar een zijrivier.”

De rivier is een mooie symboliek voor het nemen van de regie. Ga je met de stroom mee of neem jij bewust de keuze om een afslag te nemen naar een ander pad dat jou gelukkig maakt?

“Naast de keuzes die je maakt moet je natuurlijk soms ook een beetje geluk hebben. Kom je bijvoorbeeld de juiste mensen tegen? Dan is het wel belangrijk dat je de kansen ziet, die voorbij komen. En dat je erop in gaat. Misschien moet je daarbij wel een risico nemen. Dat hoort erbij.”

Art noemt een voorbeeld uit zijn eigen verleden. Hij won als prille verslaggever bij NOVA (de voorloper van Nieuwsuur) ooit een aanmoedigingsprijs. Iedereen om hem heen roemde hem, omdat hij op jonge leeftijd zo’n mooie mijlpaal bereikte. Dat benauwde Art. Was dit zijn eindstation? Dat wilde hij niet. Hij nam ontslag en vertrok naar Spanje.

“Nadat ik een jaar in Spanje woonde en werkte, vroeg Ernst-Paul Hasselbach [voormalig presentator Expeditie Robinson] aan mij of ik Peking Express wilde presenteren. Ik twijfelde. Kon ik dat wel? Is dat een juiste keuze? Ernst-Paul trok mij over de drempel van mijn comfortzone. Hij zei ‘Het ergste dat er kan gebeuren, is dat je afgaat. En dat vergeten mensen ook wel weer.’ Hij had gelijk. En het was de goede keuze. Het was een fantastische job en het begin van een hele reeks mooie, nieuwe uitdagingen.”

In hoeverre draagt jouw werkgever bij aan werkgeluk?

“Na 7 jaar werken bij Avrotros vond ik het tijd voor een nieuwe uitdaging. Het programma ‘Wie is de mol?’ is een groot succes. Toch werd ik weer onrustig. Moest ik dit wel blijven doen? Ik had de behoefte om het roer weer om te gooien. Verder kijken en op zoek gaan naar nieuwe uitdagingen. Ik wil het spannend houden voor mezelf. Ik heb liever spijt van verkeerde keuzes dan spijt van iets dat ik niet heb geprobeerd. Gelukkig heb ik mensen om me heen die mij adviseren. Uiteindelijk heb ik gekozen om de stap te maken naar RTL.”

Nog even terug naar de oorspronkelijke vraag. In hoeverre draagt jouw werkgever bij aan jouw werkgeluk?

“Avrotros was 7 jaar lang mijn werkgever, die mij hele mooie kansen gaf. Er was ook veel turbulentie. Dat is inherent aan een publieke omroep. Er waren in een korte tijd veel directeuren. Veel wisselingen in de directie dragen niet bij aan werkgeluk.”

Art licht toe welke consequenties die wisselingen voor hem hadden.

“In een gesprek met de directeur besprak ik regelmatig mijn kwaliteiten, interesses en wensen. We bespraken dan ook de kansen die er liggen. We bepaalden samen de richting. Als de directie steeds wisselt, betekent dit dat ik iedere keer opnieuw deze gesprekken moet aangaan. Daarbij ben ik afhankelijk van de visie en werkwijze van de directeur. In welke mate verdiept de directeur zich in wat ik graag wil? In welke mate houdt hij daar rekening mee? De gesprekken met de nieuwste directeur waren erg fijn. Hij luisterde naar mijn wensen. Het was helder voor hem wat ik leuk vind om te doen, waar ik gelukkig van word en waar mijn hart van klopt. Op basis daarvan kreeg ik mooie kansen aangereikt.”

Welke wijze les heb jij voor anderen die meer werkgeluk willen ervaren?

Art geeft aan dat het bewust maken van keuzes een belangrijke factor is bij het creëren van je eigen werkgeluk. Het is daarbij wel afhankelijk van je positie en de situatie waarin je je bevindt, welke keuzes realistisch zijn. Niet iedereen kan zomaar het roer helemaal omgooien. Overigens is dat niet erg. Het is immers niet altijd nodig om je koers radicaal te wijzigen, om werkgeluk te kunnen ervaren.

“Ik denk dat zaken pas in beweging komen als je zelf in beweging komt. Als je het niet naar je zin hebt op je werk, of zelfs gefrustreerd bent, verandert dat alleen als je zelf iets doet. Dat hoeft niet meteen te betekenen dat je ontslag neemt. Kleine stapjes helpen ook. Open het gesprek, volg trainingen, kijk of er kansen voorbij komen. Wat echt kan helpen is het praten met de mensen om je heen. Mensen kunnen niet in je hoofd kijken. Neem zelf het initiatief om aan te geven wat je wil, wat je leuk vindt en wat jouw wensen zijn.”

Tot slot geeft Art nog aan dat er meer is dan werkgeluk.

“Stel jouw leven is een taart. Bepaal voor jezelf hoe belangrijk jouw werk is. Hoe groot is dat deel van jouw taart? Stel dat het een klein deel betreft, dan vind je het waarschijnlijk prima als jouw werk ‘gewoon ok’ is. Je richt je dan meer op het andere, grotere deel van de taart namelijk jouw levensgeluk naast je werk. Dan kun je ervoor kiezen om jouw werk zodanig in te richten dat je jouw levensgeluk kunt optimaliseren.”

En ook dat is dan een bewuste keuze, concludeer ik. En met deze mooie, wijze woorden sluiten we het interview af. Ik bedank Art hartelijk dat hij in deze hectische periode, tussen de reizen en andere drukke bezigheden door, tijd voor mij vrijmaakte om over dit mooie onderwerp werkgeluk te praten.